De klassieke Grand Tour was tussen de late 16de en 20ste eeuw een reis door Europa voor welgestelde jongemannen. Frankrijk, maar vooral Italië met zijn ontelbare sporen van oude beschavingen en het indrukwekkende aantal schilderijen, fresco’s (muur- of plafondschilderingen) en architecturale werken was het belangrijkste doel. Vanaf 1750 was de Grand Tour ook voor jonge vrouwen, de ‘oudere tourist’ en complete gezinnen een bewijs van status en goede smaak. Voor kunstschilders, beeldhouwers en schrijvers was het een must. (Dat geldt trouwens nog altijd voor vele kunstenaars vandaag de dag.) Velen trokken naar Florence en de Eeuwige stad om daar de Italiaanse meesters te bestuderen en te kopiëren. Kunstenaars als Lord Byron, Mark Rothko en Johan Wolfgang von Goethe brachten een uitgebreid bezoek aan Italië. Goethe tekende zijn ervaringen op in het nog altijd gelezen boek Italiaanse reis. Met name de steden Parijs, Venetië, Florence, Rome en als einddoel Napels en Pompeji, waren de kroonjuwelen voor een bezoek. Maar ook een aantal andere steden stonden uiteraard op het programma. Het ideaal was een kosmopolitische interesse te ontwikkelen. Het beeld dat daarbij paste was de ‘uomo universalis’. Het accent in de cursus ligt op de kunst en cultuur en er zullen dan ook vele kunstenaars en hun vaak magnifieke kunstwerken de revue passeren.

Uiteraard was en is de bezichtiging en bestudering van de antieke monumenten een verplichting. Maar we zullen ook ontdekken dat Venetië nogal in trek was vanwege het carnaval, de casino’s en tavernes. In Florence maken we bijvoorbeeld kennis met het beroemde syndroom van Stendal, een psychische aandoening die optreedt wanneer iemand volledig overrompeld wordt door de schoonheid van de kunst. Rome was en is uiteraard een serieuze zaak om te bezoeken en Napels een duivels paradijs, maar ook beroemd om zijn zangers en de Koninklijke Opera. U hoort de muziek van beroemde musici uit verschillende tijden zoals Monteverdi, Corelli, Vivaldi en Verdi.

We besteden aandacht aan de manier van reizen, de adviezen die werden gegeven en de toen al bekende vooroordelen zoals: de Engelsen hebben een hang naar drank, de Fransen zijn arrogant en de Italianen onbetrouwbaar, maar ook de verhalen van kunstenaars en reizigers vormen een niet te missen onderdeel. Tevens behandelen we in dit kader enkele films, zoals bijvoorbeeld  A Room with a view, Portret of a Lady of La grande bellezza.

De Grand Tour was een voorloper van het moderne (massa) toerisme. We zullen tot slot de gevolgen bezien van het toerisme vandaag de dag, waarbij ook de bestseller Grand Hotel Europa van Ilja Leonard Pfeiffer de revue zal passeren.

Mocht u vragen hebben stuur een e-mail naar paideia@ziggo.nl